Gelukkig krijg ik nog steeds drie pils als ik drie vingers opsteek

28 juni 2017 – Nick ten Hove blogt over de opkomst van speciaal bier en de teloorgang van pils.

Het is 2006, ik ben 16 en onlangs gestart aan alweer mijn 3e baantje in de horeca. Van de afwas, via de keuken, achter de bar in de plaatselijke kroeg van mijn oom terecht gekomen. Vrij jong?! Ik weet het! Maar op die leeftijd begreep ik al heel goed dat drie vingers, drie bier betekende. Naast al het gefeest tot in de kleine uurtjes heb ik destijds erg genoten van de eindeloze gesprekken met het vaste meubilair aan de bar. Tijdens die gesprekken werd ik er voor het eerst mee geconfronteerd; één van die vaste gasten die standaard bij het bestellen het volgende zei: ‘’een pilsje van de tap alsjeblieft’’. Waarom? Waarom vroeg ik mij af? Waarom zo ‘’overdreven’’ bestellen?! Een half uurtje later had ik mijn eerste bier college erop zitten; bier is bier en pils is bier! Leuk, maar 11 jaar geleden kraaide daar nog geen haan naar.

Het is 2009, ik loop samen met een Engelse collega na het werk nog even een pub in Londen binnen. Of ik ooit Guinness heb gedronken, daar de normaalste zaak van de wereld, nou nee! Hoog tijd dan!! Was ik eindelijk aan die schuim loze halve liters gewend geraakt, stond de volgende bruine boterham overgoten met koffie al weer klaar. Sindsdien nooit meer gedronken.

Het is 2011, met een goede vriend spring ik snel na het avondmaal op de fiets richting de binnenstad van Leeuwarden. Nog even lekker een paar Chouffkes tikken voordat het echt druk wordt in de stad. De barman die onze gezichten ondertussen wel kan dromen attendeert ons nog even op het feit dat we volgende week ECHT langs moeten komen: Hertog Jan Grand Prestige van de tap! Lekker zeg! Maar om ons heen wordt er eigenlijk nog steeds massaal pils gedronken.

Het is 2014, met diezelfde goede vriend stap ik Eetwinkel Buurman & Buurman binnen in Bos en Lommer. Hij woonde er destijds om de hoek en een lege koelkast dwong ons om een pizza te gaan scoren. Wat te drinken heren? Green Bullet IPA graag buurman! Verkoop je trouwens nog pils of? ‘’Nee, nauwelijks! De prijs voor een vaasje is ook weer gestegen hé’’.

Het is 10 april 2017 20:25 uur en ik zap voor de laatste keer in op NPO2 bij de AVROTROS om naar ‘’leven in de brouwerij’’ te kijken waar bierliefhebber Patrick Stoof, vriend Kasper van Kooten meeneemt in zijn zoektocht naar het perfecte biertje. AVROTROS! Op mijn leeftijd zap je daar niet standaard op in, sterker nog; het is naast het journaal en voetbal de enige reden dat ik überhaupt nog tv kijk!

Waarom vertel ik dit allemaal?

De speciaal bier trend lijkt te landen, de afgelopen jaren zijn er behoorlijk veel Nederlandse brouwerijen bijgekomen. Volgens het CBS waren er in 2013 in Nederland nog 165 brouwerijen, in 2015 zijn dat er 312. Alleen al in 2016 kwamen er 34 brouwerijen bij en een aantal weken geleden kwam het CBS met het bericht dat dit aantal in 2017 zelfs is gestegen tot 370. Speciaal bier land België telt 263 brouwerijen. En volgens biernet.nl telt Nederland al 488 bierbrouwerijen die op dit moment actief zijn. Hiervan hebben 279 de brouwketel in eigen beheer, de overige 209 huurt deze. Het CBS geeft aan dat bij 270 van de 370 brouwerijen slechts één persoon werkzaam is. Het aantal kleine bierbrouwerijen verzesvoudigde daarmee ruim, van 40 in 2007 tot 270 in 2017. Ik durf mijn handen in het vuur te steken dat deze kleine brouwerijen zich niet richten op het brouwen van het gecompliceerde pils. De laatste jaren is het starten van een brouwerij met de focus op speciaal bier booming business!

Daarnaast zijn er steeds meer cafés en restaurants die het brouwsel van de plaatselijke brouwer aanbieden en worden er naast het traditionele wijnarrangement nu ook bierarrangementen geschonken. Proeverijen en workshops worden in overvloed aangeboden en zelfs mijn eigen moeder drinkt tegenwoordig Texels Skuumkoppe! Waar een café voorheen uit de voeten kon met drie kranen, zijn dit er in de regel nu minimaal zes en waar een aantal jaar geleden de vraag: ‘’Wat heeft u allemaal op tap?’’ nog zelden gesteld werd, is dat nu de normaalste zaak van de wereld. Kortom,  kunnen we concluderen dat Nederland een echt speciaal bier land aan het worden is?

Dat zou zomaar eens kunnen kloppen. Volgens cijfers van Nederlandse brouwers is het aantal liter bier per Nederlands hoofd de afgelopen jaren afgenomen, waar deze in 2007 nog rond de 80 liter lag, ligt dit in 2017 rond de 70 liter per hoofd. Dit komt met name door de daling van de verkoop van pils (-12%), zij constateren echter wel een groei in het aantal verkochte hectoliters speciaal bier (+24%).

Gaan we de Belgen dan toch aftroeven in de toekomst op het speciaal bier vlak? Gelukkig krijg ik wel nog steeds drie pils als ik drie vingers opsteek.

Contact

Nick ten Hove, adviseur bij Van Spronsen & Partners horeca – advies. Wil jij contact opnemen dan kan dat via nicktenhove@spronsen.com of telefonisch: 071 541 88 67 of via LinkedIn.